DE NIEUWE MINISTER VAN ONDERWIJS

Als onderwijsvernieuwer Sjef Drummen de nieuwe minister van onderwijs zou worden dan weet hij precies wat zijn eerste daad zal zijn: een delta plan voor het basis- en voortgezet onderwijs.

Journalist Frenk van der Linden ontvangt in de zomertijd op NPO Radio1 interessante gesprekspartners, die even de nieuwe minister zijn in hun vakgebied. Voor onderwijs kreeg hij Sjef Drummen op bezoek. De eerste daad van de nieuwe minister is drie scholen per provincie de kans geven een school te starten voor kinderen van 0 tot 18 jaar met ontwikkelingsgericht onderwijs. Om ieder kind optimale kansen te bieden, worden kinderen ongelijk behandeld. Het wordt een autonoom relationeel model, gericht op de ander. In plaats van een model waarbij het alleen gaat om het ‘ik’. Iedere leerling krijgt een persoonlijke leerroute. Eindexamens worden afgeschaft. Niet alleen in cijfers uit te drukken prestaties zijn van belang, maar ook iets als empatisch vermogen. Op deze scholen wordt inzicht gegeven in het lerende individu en de stappen op die leerroute. De plannen van de nieuwe minister zijn gebaseerd op het Agora model.

Als er in Den Haag teveel bezwaar is tegen de persoon Sjef Drummen als minister, zou hij dan een andere geschikte kandidaat weten? Daar hoefde Drummen niet lang over na te denken: Jan Bransen, de filosoof die het mooie boek ‘Gevormd of vervormd’ heeft geschreven. Het onderwijs vormt niet: het vervormt. Dat komt doordat het uitgaat van verkeerde aannames. Maar het kan ook vormen. Het primair onderwijs hoort te draaien om de ontwikkeling van het zelfvertrouwen, zodat kinderen hun stemmen durven te verheffen. Het voortgezet onderwijs hoort ervoor te zorgen dat jongeren een positie verwerven waarin ze ertoe doen, op school en op straat. 

Mijn boek: Wie durft deze school aan? past goed bij het gedachtegoed van Drummen en Bransen. Maatschappelijke ontwikkelingen worden leidend voor leerstof. Effectief leren gebeurt door doen, eigenaarschap en uitdagende, vakoverstijgende workshops en Leerwerken. Leerlingen worden mede-eigenaar van de school. Zo kunnen jongeren met een minder rijke context thuis ook buiten schooltijden gebruik maken van de faciliteiten op school. En docenten stellen als professionals zelf de leerstof samen en zijn soms de inhoudelijke specialisten en soms gidsen in individuele leerroutes.

Wat zou het geweldig zijn als naast het bestaande systeem in iedere provincie 3 scholen komen die het heel anders mogen doen. Dan kunnen ouders en leerlingen in Nederland echt iets kiezen. Sjef Drummen en Jan Bransen lijken mij interessante nieuwe ministers. Dan gaat er zeker iets gebeuren in het onderwijs! Als zij geen minister worden, dan hoop ik dat de nieuwe minister hun gedachtegoed tot het zijne of hare maakt.

Michiel Verbeek, 15 augustus 2021